Auteurs: Ben Breekveldt en Kirsten Spruijt
Vorig jaar las ik het boek “how bad are bananas”. Dit is een handboek uit 2009 dat je helpt keuzes te maken om je CO2-uitstoot zo laag mogelijk te houden. De schrijver, Mike Berners-Lee, neemt je op humoristische wijze mee in de wereld van CO2-uitstoot. Hij pleit voor een CO2-budget per persoon. Om binnen de 1,5 – 2 graden opwarming te blijven, mag elk persoon per jaar niet meer dan een bepaald budget CO₂ equivalent uitstoten. Hoe je dit besteedt mag je zelf uitzoeken.
CO₂-budget voor gebouwen
Voor gebouwen bestaat sinds 2021 ook een CO2-budget. DGBC en NIBE hebben onderzocht dat de Nederlandse bouw nog 100 miljoen CO2 mag uitstoten tot 2050 om onder de 1,5 graad temperatuurstijging te blijven. Dit geldt voor de totale bouwsector. Dit budget is vervolgens voor zowel nieuwbouwprojecten als renovatieprojecten vertaald naar bepaalde grenswaarde in CO2-equivalenten per m2 BVO. Blijft een bouwproject qua materialisatie binnen dit budget, dan spreken we van een ‘Paris Proof’ gebouw.
Energie én materialen = integrale CO₂
Van oudsher werd vooral gekeken naar de CO2-uitstoot van het energiegebruik van gebouwen, wat hartstikke goed is, maar wel slechts een deel van de opgave. Gelukkig zien we dat in de nieuwbouw door gemeentes en projectontwikkelaars steeds meer wordt gekeken naar de integrale CO2-uistoot; de uitstoot van energie én de materialisatie, van constructie tot isolatie.
In de warmtetransitie missen wij echter de koppeling met CO2-budgetten. Terwijl: een bepaalde hoeveelheid CO2– uitstoot zegt op zichzelf niet zoveel. Pas wanneer we dit koppelen aan een bepaald budget gaat het getal leven. Dan pas krijgen we een gevoel bij de impact van keuzes en of wordt voldaan aan de klimaatdoelstellingen van Parijs. Alleen als je zicht hebt op de consequenties van de CO2-uitstoot krijgt het zin om hiermee te rekenen.
Warmtetransitie en CO₂
Een integrale kijk op CO2eq bij de warmtetransitie is van groot belang. Er is meer inzicht nodig in de CO2-uitstoot van het produceren, transporteren en afdanken van materialen die nodig zijn in de warmtetransitie. We komen nu op het moment dat grote keuzes gemaakt worden. Individueel of collectief verwarmen, bodemwarmtepomp of luchtwarmtepomp, grootschalig na-isoleren, etc. Het is dan essentieel om een houvast te hebben, zoals de Paris Proof budgetten, waarmee we weten dat de renovatie bijdraagt aan het streven om de opwarming beperkt te houden.
Paris proof renoveren
Er is een gigantische renovatie-opgave tot aan 2050 in Nederland: het renoveren ongeveer 8 miljoen woningen[1]. 44% Van het totale CO2-budget voor de Nederlandse gebouwde omgeving is hiervoor gereserveerd. Gelukkig zijn er al een aantal praktische oplossingen om de integrale CO2-uitstoot zoveel mogelijk te beperken. De warmtetransitie brengt een grote isolatieopgave met zich mee. We kunnen al heel goed met biobased materialen isoleren i.p.v. standaard PIR of glaswol. En dat is nodig, want dat budget van 44%? Reken het maar eens uit[2], dat halen we zo makkelijk nog niet.
Om de klimaatdoelstellingen van Parijs te halen binnen de renovaties en de warmtetransitie moeten we allemaal ons uiterste best doen. Vanuit Merosch zouden we dan ook graag iedereen willen uitdagen om ook integrale CO₂-uitstoot mee te nemen in de warmtetransitie. Leg de CO₂-uitstoot eens naast de Paris Proof budgetten en onderzoek hoe jouw project scoort, en vooral: waar kansen liggen om te kiezen voor CO₂-neutrale alternatieven.
[1] CO2-impact-van-de-Nederlandse-Bouw.pdf (copper8.com)
[2] Quick Carbon indicator – Dutch Green Building Council (dgbc.nl)
