Programma Nationaal Warmte Congres

A. De interactie tussen de Wcw, het omgevingsrecht en staatssteunregels

De Wet collectieve warmte (Wcw) beoogt de warmtesector flink te structureren. Gemeenten krijgen – nog meer – een regierol. Zij moeten warmtekavels aanwijzen en warmtebedrijven daarvoor aanwijzen. Maar hoe realiseer je dan een warmteproject in de vaak al dichtbebouwde omgeving? En waaraan moet je denken bij de financiering van een warmteproject? Hier manifesteert zich een wisselwerking tussen de Wcw, het omgevings- en het staatssteunrecht. Wij belichten deze wisselwerking en komen met oplossingsrichtingen tijdens onze sessie.

Iman Brinkman, Advocaat/Partner, Pels Rijcken
Jacobine Buitenhuis, Advocaat, Pels Rijcken
Sebastiaan Cnossen, Senior advocaat, Pels Rijcken

B. ACM: keuzes en dilemma’s in tariefregulering

Het wetsvoorstel Wet collectieve warmtevoorziening heeft als doel om de warmtetransitie in met name de bestaande gebouwde omgeving te bevorderen en tegelijkertijd de publieke belangen duurzaamheid, leveringszekerheid en betaalbaarheid beter te borgen. Een belangrijk onderdeel van de Wcw zijn de nieuwe tariefregels. De nieuwe tariefregels zouden moeten zorgen voor meer transparantie, redelijke prijzen voor de warmtelevering en redelijke inkomsten voor warmtebedrijven. Deze doelstellingen kunnen elkaar ook bijten. De ACM zoomt graag met u in op het thema betaalbaarheid en gaat aan de hand van een aantal stellingen met je in gesprek.
• Wat is betaalbaarheid? Wat betekent betaalbaarheid in een breder verband?
• Moet de Tariefregulering betaalbaarheid garanderen?
• Kan investeringszekerheid met flankerend beleid geregeld worden?

Julia Eijkens, Programmacoördinator Warmte, Autoriteit Consument & Markt
Bram Borst, Senior Econoom, Autoriteit Consument & Markt

C. Actualiteiten in de warmtetransitie

Vanuit de ministeries VRO en KGG informeren we in deze sessie bezoekers over de ‘Haagse zaken’ die spelen op het gebied van warmtenetten. Diverse vragen komen aan bod en er is ruimte om je vraag te stellen. Waar staan we met de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie en de Wet collectieve warmte? Waar zetten we op in om toch onze doelen 2030 te halen? Wat is de impact op de warmteprogramma’s die eind 2026 opgeleverd moeten zijn, en hoe helpt het Rijk de gemeenten om hier de goede stappen in te zetten?

Anne Melchers, Clustermanager Collectieve Warmte, Ministerie van Klimaat en Groene Groei
Bente Vedder, Senior Beleidsmedewerker Energietransitie Gebouwde Omgeving, Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening

D. Successtrategieën uit Denemarken

We nemen jullie mee in het toepassen van Deense ervaringen op het gebied van warmtenetten in Nederland. De speerpunten hierin zijn: governance, financing & confidence

Bernard Stornebrink, Energy Finance Consultant, Enber
Emiel Meijer, Energy Finance Consultant, Enber
Michiel de Wit, Procesmanager Gemeentelijk Energiebedrijf, Gemeente Súdwest-Fryslân

E. Met data en informatie van de ondergrond bijdragen aan de warmtetransitie

• Wat is de rol van de ondergrond in de warmtetransitie?
• Hoe kunnen aardwarmte (geothermie) en warmteopslag optimaal worden ingepast in het energiesysteem van de toekomst?
• Hoe geschikt is de Nederlandse ondergrond voor aardwarmte en waar in Nederland is aardwarmte kansrijk?
• Welke data en informatie van de ondergrond heb je nodig om de potentie van aardwarmte te bepalen en waar vind je die?

Met een interactieve demo en kennisquiz willen wij laten zien waar en hoe je informatie kunt vinden over de regionale potentie van aardwarmte in Nederland. Ook gaan we in op warmteopslag en de opties bij het realiseren van warmtenetwerken. Dit doen wij aan de hand van tools en informatiesystemen die wij ontwikkeld hebben ter ondersteuning van het uitvoeren van de warmtetransitie.

“Wij” zijn de Geologische Dienst Nederland van TNO.

Hans Veldkamp, geowetenschapper en expert geothermie, Geologische Dienst Nederland (TNO-GDN)
Eva De Boever, projectleider ThermoGIS, TNO-GDN
Maarten Bijl, programmamanager geo-energie en warmtenetwerken, TNO-GDN

F. Hoe warmteopslag je business case kan verbeteren

Warmteopslag in een warmtenet kent hoge kosten. Dit is één van de redenen waarom het niet standaard toegepast wordt in een warmtenet. Maar er zijn ook zeker financiële en maatschappelijke baten voor warmteopslag. Die maken warmteopslag interessant. Samen met partners heeft Invest-NL een onderzoek gedaan naar deze baten en hier een model voor ontwikkeld dat gebruikt kan worden door alle ontwikkelaars.

Mia Djuretic, Business Development Manager, Invest-NL
Max Verbaas, Business Development Analyst, Invest-NL

G. Een gemeentelijk warmtebedrijf: bezint eer ge begint!

Met de nieuwe warmtewet (WCW) krijgen gemeenten meer mogelijkheden om te sturen in de warmtetransitie. De gemeente kan voor de levering van collectieve warmte een gemeentelijk warmtebedrijf aanwijzen.
Een gemeentelijk warmtebedrijf betekent ook meer taken en verantwoordelijkheden. Is uw gemeente al klaar de nieuwe rol? Welke andere mogelijkheden zijn er? Welke argumenten bepalen de keuze?
Wat de beste keuze is, hangt mede af van de lokale situatie. Aan de hand van praktijkvoorbeelden laten we zien welke dilemma’s en afwegingen daarbij een rol spelen.

Matty van Ewijk, Consultant Energietransitie, Eiffel Projects

H. Lokale warmtetransitie in beeld

Het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW) ondersteunt gemeenten in hun regierol bij de lokale warmtetransitie. In het voorjaar van 2024 bezochten de accounthouders van het NPLW ruim 100 gemeenten en zijn gesprekken gevoerd met projectleiders van de 66 Proeftuinen Aardgasvrije Wijken en met tal van lokale en regionale bestuurders. Welke beeld komt daaruit naar voren? Waar lopen gemeenten tegenaan en hoe ondersteunt en inspireert het NPLW hen? De directeur van het NPLW, Maureen van Eijk, gaat in op deze en andere vragen.

Mauren van Eijk, Directeur, Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW)

I. Concrete acties voor het inrichten en optimaliseren van warmtebedrijven

Benieuwd hoe je jouw visie voor een warmtebedrijf omzet naar concrete acties? In deze interactieve sessie bespreken we de belangrijkste uitdagingen en succesfactoren aan de hand van praktijkvoorbeelden uit de warmtemarkt. Zo laten we zien hoe je jouw organisatie, processen en systemen kunt oprichten en optimaliseren. Laat je inspireren om te leren hoe je jouw visie omzet in een helder actieplan!

Marjolein ten Haaft, Consultant Energie- en Warmtetransitie, Accenture

1. Warmtegemeenschappen als versneller
   – Wat is een warmtegemeenschap?
   – Een duidelijke positie voor de warmtegemeenschap
   – Samenwerken met een warmtegemeenschap

   Ilonka Marselis, Strategisch Adviseur en Kennisontwikkelaar Warmte, Energie Samen

   ---

2. Van warmtevisie naar realiteit: praktische stappen naar een duurzaam energiesysteem
   – Geef inzicht als gemeente aan de netbeheerder
   – Krijg inzicht in personele capaciteit voor de warmtetransitie
   – Hoeveel buurten gaan we tegelijkertijd aanpakken om in 2050 aardgasvrij te zijn?

   Pieter Heesbeen, Senior Adviseur Energietransitie, Arcadis

   ---

3. Impact van de warmtetransitie op het elektriciteitsnet
   – Warmtenet versus warmtepomp
   – Een integrale aanpak
   – Samenhang tussen moleculen, elektronen en warmte

   ---

4. Het evalueren van de transitievisie warmte: hoe doe je dat?
   – Gemeenten werken al een aantal jaar aan de warmtetransitie met de zogenaamde Transitievisie Warmte (TVW). Nu de eerste ervaring zijn opgedaan is het een mooi moment om te leren voor het vervolg. Een evaluatie is hiervoor een mooi instrument.
   – Maar hoe pak je zo’n evaluatie aan? Waar moet je rekening mee houden? En wat voor lessen kan dit opleveren?
   – Aan de hand van de evaluatie van de TVW Ede gaan we in gesprek over aandachtspunten in de aanpak en veel geleerde lessen zoals de verhouding tussen participatie en representativiteit, aandachtspunten in de communicatie en het inrichten van een goede monitor om tijdig bij te kunnen sturen.

   Jesse de Graaff, Adviseur, Bureau 7TIEN
   Freek Kuipéri, Adviseur, Bureau 7TIEN
   

   ---

5. De rol van warmteopslag
   – Welke vormen zijn er?
   – Warmteopslag als oplossing voor de wisselende energievraag- en aanbod
   – Flexibiliteit door warmteopslag

   ---

6. De Warmtewijzer, een routekaart voor gemeenten over de ontwikkeling van collectieve warmtenetten
   Met behulp van visuals, templates, en kennisproducten ondersteunen we je bij de stappen die je als gemeente kunt nemen om een collectief warmtenet in jouw gemeente te realiseren.

   Maud Schepers, Management Trainee, Enpuls
   Ralph de Graaf, Business Developer Warmte, Enpuls

   ---

7. Verduurzamen bij VvE’s
   – Positie van het VvE-bestuur
   – Handvatten en praktische oplossingen
   – Juridische obstakels

   Laura Filemon, Procesmanager Klimaat en Energie, Gemeente Schiedam
   Cor van Halem, VvE beheerder
   Marcel van Henten, VvE beheerder

8. ---

   Vraag maar raak
   Tijdens deze sessie kan je jouw juridische vragen stellen over warmteprojecten, zoals over de Wet collectieve warmte (Wcw), aanbestedingen, inpassing van warmtenetten in de omgeving en staatssteun.

   Iman Brinkman, Advocaat/Partner, Pels Rijcken
   Elisa Palm, Advocaat Counsel, Pels Rijcken
   Jacobine Buitenhuis, Advocaat, Pels Rijcken
   Sebastiaan Cnossen, Senior Advocaat, Pels Rijcken

9. ---

   ‘Van Transitievisie Warmte naar Warmteprogramma’
   Ruim 8 miljoen bestaande woningen moeten van het aardgas af voor 2050. Dat vraagt om een visie waarmee we deze woningen van het aardgas kunnen afkoppelen. Eind 2026 moet elke gemeente in Nederland daarom beschikken over een Warmteprogramma. Dit Warmteprogramma is de opvolger van de Transitievisie Warmte, waarin in grote lijnen staat hoe de gemeente bewoners gaat helpen om hun woning te verduurzamen en wat daarbij de voorkeurstechnieken zijn. Op interactieve wijze nemen wij je mee in het nieuwe Warmteprogramma. Welke lessen hebben we geleerd van de eerdere Transitievisies Warmte en wat zijn de nieuwe eisen? Aan de hand van de aspecten rondom participatie en bewonersondersteuning, techniek, proces, bestuur, wet- en regelgeving en financiering nemen wij je mee in hoe je hiermee aan de slag kunt. Daarin nemen wij ook actuele uitdagingen als netcongestie mee.

   Joost Gerrits, Senior adviseur energietransitie en manager Climate & Energy, DWA
   Rogier Duijff, Adviseur Duurzaamheid, DWA
   

   ---

10. Publiek warmtebedrijf Nijmegen Dukenburg: Gemeente en bewoners samen aan zet
    – Waarom is het belangrijk dat ook bewoners een aandeel kunnen krijgen in een warmtebedrijf?
    – Hoe pakken we de eerste bijna 700 woningcorporatiewoningen aan?
    – Hoe pakken we de oprichting van een publiek warmtebedrijf aan?

    Simone Ploumen, Coördinator Deelopgave Warmtetransitie, Gemeente Nijmegen
    Remco Cremers, Projectleider Dukenburg, Gemeente Nijmegen

    ---

11. De (on)mogelijkheden in de financiering van de warmtetransitie
    – Wat financiert Triodos al en waar zien we nog uitdagingen
    – Hoe neem je een financieringsbeslissing zolang onduidelijkheid bestaat over de WCW?
    – Is de warmtetransitie op dit moment sociaal en voor iedereen toegankelijk?

    Marjolein Loof, Relatiemanager Energie & Klimaat, Triodos Bank
    Wesley Vedder, Relatiemanager Energie & Klimaat, Triodos Bank 

    ---

12. Warmtecompagnie; het gemeentelijk warmtebedrijf
    Waar in grote steden als Amsterdam, Den Haag en Utrecht warmtebedrijven vastlopen door de hoofdprijs voor warmte te vragen, doen ze het in het Groningse Hoogezand anders. Vanuit de samenwerking in het project Gasvrij Gorecht wordt een maatschappelijk warmtebedrijf opgericht. Veel bewoners willen graag meedoen. Wat is er anders, waardoor het in Hoogezand wel lukt? Hoe begin je zo’n warmtebedrijf? En hoe krijg je de bewoners mee? Een gesprek over nieuwe warmtebedrijven van en voor gemeenten.

    Johan Duut, Projectleider Gasvrij Gorecht (Hoogezand) en Programmamanager Warmte Transitiecentrum Groningen

13. ---

    Het netwerkbedrijf als publieke partner van gemeenten in de warmtetransitie
    
    Netwerkbedrijven zijn enthousiast om gemeenten te helpen de warmtetransitie te realiseren als publieke partner. Vanuit hun maatschappelijke opgave om een optimaal integraal energiesysteem te realiseren en vanuit bestaande expertise op het gebied van energie-infrastructuur. Aan deze tafel lichten we vanuit de praktijk van NetVerder (onderdeel van Stedin Groep) de visie van netwerkbedrijven op de warmtetransitie toe en gaan we in op de samenwerking tussen netwerkbedrijven en gemeenten en de kansen die die samenwerking biedt.

    Eline Kleiwegt, Manager Gebiedsontwikkeling, NetVerder

    ---

14. Regionale samenwerking om te versnellen
    
    – Partners verbinden
    – Partners organiseren
    – Afspraken vastleggen tussen partners

    Eric Dieleman, Regisseur Warmtetransitie Drechtsteden
    Nivard van der Graaf, Projectmanager Warmtetransitie Smart Delta Drechtsteden

15. ---

    Het lokale isolatieprogramma: met wie werk je samen?
    Hoe kunnen gemeenten optimaal samenwerken om isolatie-doelstellingen te bereiken?
    In ronde 1 kijken we naar commerciële partners. Deze kunnen uitvoeringskracht, kennis en ervaring bieden. Maar hoe ga je om met onafhankelijkheid, transparantie en marges? Welke rollen moet de gemeente zelf vervullen en wat beter kan worden uitbesteed?
    Ronde 2 gaat over samenwerking met lokale initiatieven, zoals energiecoöperaties. Zijn er werkelijk goede redenen voor, of is dit slechts een politieke wens? Hebben deze initiatieven de uitvoeringskracht om de vereiste kwaliteit leveren? Hoe kunnen gemeenten hen helpen groeien?
    

    Ivo Snijders, Consultant Energietransitie, Eiffel Projects

    ---

16. Regie op de warmtetransitie en wijkverduurzaming met behulp van het vernieuwde Wijkpaspoort
    
    – Toelichting aangepast format met nieuwe onderdelen en toekomstige aanvullingen o.a. met isolatiewaarden en ondergrond
    – Hoe werkt het? Gebruik van Datavoorziening VNG en Kadaster
    – Meld je aan en ontvang een gevuld Wijkpaspoort voor wijk naar keuze

    Martin Tillema, Expert Energietransitie, Kadaster
    Sjoerd Radersma, Relatiemanager Energietransitie, Kadaster

17. ---

    De mens achter de meter: Samen ontwerpen aan een gedragen energietransitie
    
    – Co-creatie in de praktijk: met de concrete casus van Reyeroord laten we zien hoe ontwerpmethoden en –tools worden ingezet om bewoners vanaf het begin te betrekken
    – Van passief naar actief: We laten zien wat er gebeurt als je bewoners vanaf het begin als serieuze partij aan tafel zet
    – Samenwerken is niet altijd makkelijk: We bespreken het belang (en de uitdagingen) van het tonen van kwetsbaarheid, het benoemen van onzekerheden en het creëren van een gelijk speelveld

    Bjørn van Raaij, Directeur en Strategisch Ontwerper bij Zeewaardig. Ontwerpende Aanpakkers

    ---

18. Lokaal Eigenaarschap bij Warmte, hoe dan?
    De lokale omgeving mede-eigenaar maken van een warmteproject is nog niet zo vanzelfsprekend. Toch het belangrijk dat inwoners, bedrijven en lokale gebruikers eigenaarschap en zeggenschap krijgen over hun eigen warmtevoorziening. Dat draagt bij aan acceptatie. Daarom zet de RES Twente in op 50% lokaal eigenaarschap voor warmte.

    In buurtschap Adorp doen ze dat al. Inwoners namen zelf het initiatief om zelfstandig en aardgasvrij te worden. Het bouwden een warmtegemeenschap met als uitgangspunt: ‘Leren door te doen’.

    Ineke Nijhuis, Regio Coördinator Regionale Structuur Warmte, RES Twente
    Miranda Scheffer, Adviseur Energietransitie en Webber, Cogas

    ---

19. Thermo Bello als prototype van een warmtenet in eigendom van bewoners 
    – Hoe kan je als buurtbewoners een warmtegemeenschap opzetten en succesvol 15 jaar een warmtenet exploiteren?- Als je dat wilt opschalen naar de bestaande bouw wat vraagt dat van bewoners en welke ondersteuning is daarbij nodig?
    – Wat zijn de vorderingen met de ontwikkeling van Buurtwarmte?

    Gerwin Verschuur, Algemeen Directeur, Thermo Bello

    ---

20. De Kracht van Data in de Warmtetransitie: Uitdagingen en Oplossingen
    
    – Welke data heb je nodig en hoe registreer je deze op de juiste manier?
    – Van wie is welke data: toepassing, deelbaarheid, houdbaarheid en AVG
    – Hoe kun je data combineren voor segmentatie, campagnes en het warmteprogramma?

    Henrike en Bas Jan gaan in op de ervaringen van gemeente Rheden om data in te zetten voor het activeren, informeren van inwoners en het monitoren van de warmtetransitie.

    Henrike Kraan, Data-analist energietransitie en duurzaamheidsopgave Gem. Rheden
    Bas Jan Kylstra, Kwartiermaker en productvisie, Kienergy (warmtetransitie dataplatform)

    ---

21. Warm Malburgen in Arnhem: de code gekraakt!
    
    Hoe gemeente, corporatie en warmtebedrijf kunnen samenwerken aan een warmtenet in een naoorlogse wijk.

    Jannis van Zanten, Projectmanager Business Unit Heat, Vattenfall
    Rick van Diest, Senior Commercieel Projectmanager Warmte en Koude, Vattenfall

    ---

22. Samen organiseren van een warmtenet
    
    – Wat is de rol & mate van betrokkenheid van de gemeente, bewoner & bouwer tijdens het realiseren van een warmtenet.
    – Hoe organiseren we de gewenste participatie van de stakeholders?
    – Welke organisatievorm kan hiervoor worden opgetuigd?

    Menno van Kicken, Kennismanager Warmte & Energietransitie, HIER